درباره درخت انجیلی

آیورودا

عضو جدید
کاربر ممتاز
انجيلي درخت کهن يادگار دوره سوم زميني شناسي است که در جنگل هاي هيرکاني شمال کشورمان ماوا گزيده؛ درختي به غايت باشکوه و دوست داشتني.

درخت انجيلي با نام علميParrotia Persica از خانواده انجيلي ها Hamaneliadaceae از گياهان بومي Endemic ايران است. خاستگاه رويشي آن جنگل هاي هيرکاني شمال ايران بوده که به واسطه مصون ماندن از يخبندان دوره سوم زمين شناسي برجا مانده و در ساير نقاط در اثر يخبندان عمومي زمين از بين رفته است.

تفاوت ها و زيبايي هاي اساسي ظاهري و زيست گياهي آن در کنار انحصاري معرفي شدن اين گونه به ايران و اينکه تنها گونه از اين جنس نيز هست، آن را درخور تحسين و تامل داشته است. البته به رغم آنچه در اکثر کتب مرجع داخلي و خارجي به عنوان گياه بومي ايران معرفي شده، نمونه هايي از آن در منطقه تالش و ترکيه موجود است.

اين گياه براي اولين بار توسط زيست شناس آلماني پاروت در دامنه کوه آرارات در نزديکي محل پيدا شدن کشتي نوح، شناسايي و با نام خود او معرفي شد. نام انگليسي آن «Iron wood» است که همچون نام ترکي اش «دمير آغاجي» نشانگر چوب بسيار محکم آن است و به همين دليل مورد استفاده صنعتي قرار نگرفته است.

رشد تنه و شاخه هاي درخت نسبتاً کند بوده و نهايتاً به 15 متر مي رسد. به عنوان مثال رشد 10 متر اين درخت 15 سال زمان مي برد. پس از رشد دوساله درخت رشد تنه که قطر آن نهايتاً به نيم متر مي رسد، به شاخه ها داده مي شود و شاخه ها به صورت افقي آغاز به رشد مي کنند. به نحوي که در زمان بلوغ درخت به صورت گنبدي موزون درمي آيد. ممکن است با 10 متر رشد طولي با تاجي به قطر 8 متر روبه رو باشيم. در رشد شاخه ها گاه اتفاق جالب تري رخ مي دهد که در تلاقي رشد افقي شان از آنجا که قدرت جوش شاخه ها بالاست با يکديگر پيوند مي خورند و در نتيجه شاخه ها علاوه بر زيبايي پيچ پيچ شان به صورت شبکه يي حيرت انگيز در مي آيند.

البته بايد اذعان داشت خصيصه رشد افقي شاخه ها بيشتر مخصوص درختان کاشته شده انجيلي بوده و درختان خودروي اين گونه در جنگل هاي هيرکاني بيشتر بالارونده اند ولي قابليت پرورش پذيري بسيار بالايي دارند.

عامل ديگري که جدا از نوع شکل تنه و شاخه ها آن را متمايز و ممتاز مي سازد، شکوه پاييزي انجيلي است. از نيمه هاي پاييز با تغيير رنگ خارق العاده برگ ها به رنگ هاي صورتي، قرمز، نارنجي، سبز کمرنگ و زرد جملگي در جامه يک درخت، شاهد زيبايي خيره کننده آن هستيم. آنچه از رنگ هاي پاييزي در جنگل وجود دارد همگي به زيباترين حالت در قامت انجيلي ظهور مي کند چنان که اين گنبد رنگارنگ، هر رهگذر صاحب بصيرت را به تامل و تحير وامي دارد. اين تغيير رنگ ها متاثر از تفاوت دريافت نور آفتاب است و بهترين حالت براي ايجاد رنگ هاي متفاوت در محيط پرنور داراي خاک اسيدي مهيا است
ساحت زمستاني انجيلي نيز تفاوت و زيبايي هاي خاص خود را دارد. در زمان عرياني درخت، به واسطه درهم تنيدگي شاخه ها و اشکال خال خالي که با بلوغ درخت روي پوست آن به رنگ هاي خاکستري، سبز، سفيد و قهوه يي ظاهر مي شود، چشم اندازي از زمستان به قامت درخت است. اين اشکال خال خال روي پوست درخت حتي به عنوان يکي از زيبايي هاي اصلي آن تا آنجا مطرح مي شود که بسياري از طراحانLandscape را بر آن داشته که اين جلوه را با هرس کردن برگ هاي پاييني نمايان سازند. ناگفته نماند که اين تنها زيبايي زمستاني اين درخت نيست چرا که در اوايل اسفندماه که هنوز درختان برگ هاي تازه به دست نياورده اند، انجيلي با وديعه آوردن شکوفه هاي ياقوتساي خويش در دسته هاي متراکم بهار را به زمستان نزديک مي سازد. جالب است که اين شکوفه ها گلبرگي ندارند و رنگ قرمزشان وامدار پرچم هاي اين شکوفه هاي بهاري در زمستان است.

آنچه به عنوان خصيصه هاي اين درخت از شکوه پاييزي، رشد پيچ پيچ و گنبدي موزون تا پوسته خال خال و شکوفه هاي زمستاني و از همه مهم تر انحصاري بودن در جنگل هاي هيرکاني مطرح شد نشانگر ارزش و زيبايي منحصر به فرد انجيلي است چرا که برخورداري از هر کدام از اين ويژگي ها يک درخت را خاص و مهم مي نمايد. حال آنکه انجيلي مجمعي از اين نوادر است.

از نکات مثبت حائز اهميت ديگر که براي آن مي توان برشمرد، مقاومت بالاي آن در برابر آفات، بيماري، خشکسالي، باد و حتي آلودگي ها و تنش هاي شهري است؛ عاملي که در کنار آن همه زيبايي انتخاب انجيلي را در طراحي هاي Landscape خيابان هاي شهر و پارک ها و باغ ها ايده آل مي سازد. از اين رو است که شاهد استفاده از آن به صورت روزافزون در کشورهاي اروپايي و امريکايي هستيم. البته ناگفته نماند شرايط مطلوب براي رشد درخت، محيط هاي مرطوب و دور از سرماي شديد، در خاک هاي غني اسيدي- شرايطي مشابه شمال کشورمان- است.

در حالي که هر کشوري به داشته هاي طبيعي خود چنان تفاخر مي کند که حتي مانند لبنان و کانادا در قالب پرچم شان ظهور مي کند، از داشتن چنين نعمتي نه تنها بهره يي نمي بريم بلکه از وجودشان نيز آگاهي نداريم که آگاهي سرمايه يي است ارزشمند که هرگاه به کار گرفته شود موجب غني شدن مي شود.

در حالي که در بازارهاي اروپايي به منظور استفاده از اين درخت در طراحي هاي باغ ها قيمتي بيش از 50 يورو براي يک نهال کوچک انجيلي پرداخته مي شود، بزرگ ترين استفاده ما در تهيه زغال و صنايع دکوري و تهيه چوب سيگار و... است و حتي خيابان هاي شهرهاي شمالي با درختان نخل و اکاليپتوس تزيين مي شوند.

تصور کنيد در ميان خياباني قدم مي زنيد که حاشيه آن با انجيلي آراسته شده. حس زيبايي متعالي آن از يک طرف و آگاهي از وجود آن به عنوان يک درخت ايراني چه احساس خوشايندي را القا مي کند.
 

Phyto

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
اینا تو تاپیک بنسای بود:

سلام
يه سوال داشتم اونم اينكه چون من تو شمال اين امكان برام هست كه از جنگل نهال انجيلي تهيه كنم خواهش ميكنم اگه براتون امكان داره در مورد بنساي انجيلي Parrotia persica توضيح بدين

FGINI عزیز سلام.بله.در واقع شما میتونید از هر گیاه پایه ای به عنوان مادر میتونین برای ازدیاد و تکثیر گیاه هان استفاده کنید.
پیشنهادم به تو دوست عزیزم اینه که بگرد و درختایی رو به عنوان مادر انتخاب کن که از تنومند ترین و شاداب ترین درختان جنگله.یادتون باشه که انتخاب گیاه مادر قدرتمند یا ضعیف خیلی تو پرورش بونسایی اهمیت داره.نکته مهم دیگه هم اینه که وقتی قلمه-یا هر عضو دیگه ای رو جدا کردی باید توی هفته ها و حتی سال اول عمر بونسایی توجه و رسیدگی ویژه ای بهش داشته باشی تا در آینده بونسایی قدرتمند و شادابی داشته باشین.
انشا الله موفق باشین

:) سلام دستت درد نكنه
راجع به درخت انجيلي كه گفته بودم من چند تا درخت انجيلي رو البته ريشه دار از جنگل اوردم خونه ولي با اينكه تو گلدون كاشتمشون و مراقبت هم كردم ولي باز خشك شدن ميخواستم بپرسم اول اينكه چيكار كنم خشك نشن دوم اينكه چه گلداني استفاده كنم سوم اينكه چه اندا زهاي رو بيارم براي كاشت:gol: لطفا نظر تخصصي بدين ;)

دوست عزیزم این کاملا طبیعیه که گیاهی رو از محیط اصلیش خارج کنی و به یه محیط متفاوت و نا آشنا ببری گیاه عکس العمل نشون میده وو شوکه میشه ............... در ضمن ممکنه شما به خوبی گیاه رو از خاک خارج نکرده باشید و ریشه ها صدمه زیادی دیده باشن که این خودش شوک زیادیه ............

تکثیر هم از طریق بذر هست که به راحتی صورت میگیره و هم به صورت پاجوش ............ که شما از روش پاجوش استفاده کردید.

پیشنهادهای من:
از کشت هیدروپونیک استفاده کن نه خاک-همنطور که بچه ها گفتن شرایط طبیعی که تو جنگل بوده(دما-نور-رطبت خاص خودش)رو براش ایجاد کن-زمان جدا کردن پاجوش برای تکثیر حتما پاجوش رو با خاک اطرافش بردار و به خونه ببر و با آب ریشه رو به آرومی بشور تا خاک جدا شده و با توجه به حجم گلدانت و جوری که به تارهای کشنده ریشه آسیب وارد نشه هرسش کن و آخر سر هم اونو در گلدان شفاف یا رنگی و درون مایع محلول هیدروپونیک قرار بده.در هرس ریشه های توی هم رفته دقت کن.
استفاده از پاجوش مناسب تره تا بذر.سوال دیگهای داشتی بپرس

در مورد اندازه گلدان هم پرسیده بودی:
اگه کشت هیدروپونیک کار میکنی یه گلدان شیشه ای به اندازه یه پارچ آب-کوچکتر هم میتونی تست کنی.قاعده خاصی نداره.
اگه کشت خاک کار میکنی معمولا از گلدانهای چینی و سفالی به اندازه کف دست و عمق یکی از انگشتای دستت و حتی گلدانهای گلهای تزیینی آپارتمانی.
هر اندازه ای میتونین.در حقیقت هرچی جای گلدان کمتر بشه حجم ریشه های به وجود آمده از گیاه خیلی کمتر میشه و اندازه و جسه هم کمتر میشه.هم رشد رویشی هم زایشی.
یکی از دوستای خودم یه بونسایی افرا ژاپونی داره که 5 سالشه درخته اما ده سانیمتر بیشتر ارتفاع نداره
------------------------------------------------------------------------------------------------------
انتخاب گلدان-نحوه هرس-زمان هرس و .... تمام اینها هیچ فاعده خاصی ندارن
و سلیقه ای هستن.به همین دلیله که توی بونسایی از یک گونه گیاهی بینهایت شکل درخت به وجود می آید.

:warn: طبق یک اصل کلی گیاهان بونسای جوان هر دو یا سه سال احتیاج به تعویض گلدان دارند و هر چه سن افزایش یابد این تعویض کمتر می شود.

:warn: طبق یک قاعده کلی یهترین زمان تعویض اواخر زمستان و اوائل بهار است و همان موقعی است که جوانه ها شروع به بزرگ شدن می نمایند. اما این تاریخ چندان هم صادق نیست در حقیقت با این قاطعیت نمی توان تاریخ تعیین کرد و تنها را برای تعیین تاریخ دقیق می ماند زندگی با گیاه است.

:warn: طبق یک اصل کلی دیگر اول خزان کننده ها تعویض می گردند و حدود یک ماه بعد نوبت به سوزنی برگان همیشه سبز می رسد.

:) مراحل تعویض گلدان و هرس ریشه :

1 - به آرامی گیاه را به یک طرف ( به جزء بالا ) بکشانید.
اگر گلدان دارای لبه به طرف داخل است و لبه اجازه خروج به ریشه ها نمی دهد قبلا لازم است با یک کارد موکت بری تیز ریشه ها را تا کف گلدان قطع کنید.
اگر گیاه از خارج شدن مقاومت نمود با میله ای به ملامیت و به گونه ای که ریشه ها صدمه نبیند از سوراخ زهکش به توده ریشه اشاره کنید.
پس از خروج ریشه شانه مخصوصی که در اختیار دارید از مرکز به بیرون به ملایمت روی سطح ریشه ها بلغزانید تا خاک ها به آرامی از ریشه ها جدا شوند ، در این کار هرگز عجله نکنید.

2 - عمل جدا سازی خاک از ریشه ها را تا آنجا ادامه دهید که حداقل نصف میزان خاک از ریشه ها جدا شده باشند.
در هر چند بار حرکت شانه از داخل به خارج یک بار گیاه را تکان دهید تا خاک های آزاد اطراف ریشه جدا شوند. این عمل را چنان ادامه دهید که قاعده تنه آشکار گردد.

3 - در این مرحله ریشه ها همگی آشکار شده اند .
شستن ریشه ها و عاری کردن آنها از خاک این شانس را به شما می دهد که حجم ریشه و همچنین ریشه های صدمه دیده و مهمتر از آن نحوه گسترش ریشه ها را بازدید و چگونگی شروع هرس و از کجا و چه مقدار را درک کنید.

4 - هرس ریشه را شروع کنید . وسیله یا قیچی هرس باید مخصوص بونسای و تیز باشد.
اول تمام ریشه های ضخیمی که به لبه های گلدان رسیده اند قطع کنید.
میزان قطع بر حسب مورد بین یک سوم تا نصف متغییر است .
در این بین ضخیم ترین ها بیشتر و نازک ترین ها کمتر قطع گردند.
در مرحله قطع ریشه ها حجم نسبتا زیادی از ریشه های مویین نیز قطع می گردند که جای هیچگونه نگرانی نیست و به زودی از محل هرس تعدا بیشتری ریشه شروع به رشد خواهند کرد.

5 - میزان حذف : تقریبا در کل جهات ، طول و عرض و ارتفاع گلدان حدود دو سانتی متر قطع می گردند کمی کمتر یا بیشتر آن تابع گیاه و گلدان و سلیقه و تصمیم است.

البته هنوز ادامه داره اما در مورد خروج گیاه از گلدان و هرس ریشه فکر کنم همین قدر کفایت کنه ........... اگر ادامه مطلب تعویض گلدان لازم دارید بگید بزارم.

منبع : بونسای ............... مهندس اسماعیل پیش بین.
 

parrotia persica

عضو جدید
واقعا جالب بود
مطالبی رو که اینجا خوندم هیچ جای دیگه ای پیدا نکردم!
بنظرتون انجیلی گونه ی مناسبی هست واسه بنسای؟
من هم نهال بذریشو دارم که خودم کاشتم هم پاجوش از جنگل آوردم که هنوز نمیدونم زنده میمونن یا نه! و خیلی دوس دارم بنسای روشون انجام بدم ولی نمیدونم چطور و از کجاش باید شروع کنم!
نهالهای دیگه مثل سرو زربین، کاج، آلوچه جنگلی، ازگیل جنگلی، ... هم دارم و همین مشکلو درمورد اونا هم دارم یعنی نمیدونم از کجا باید شروع کنم!
 

آیورودا

عضو جدید
کاربر ممتاز
واقعا جالب بود
مطالبی رو که اینجا خوندم هیچ جای دیگه ای پیدا نکردم!
بنظرتون انجیلی گونه ی مناسبی هست واسه بنسای؟
من هم نهال بذریشو دارم که خودم کاشتم هم پاجوش از جنگل آوردم که هنوز نمیدونم زنده میمونن یا نه! و خیلی دوس دارم بنسای روشون انجام بدم ولی نمیدونم چطور و از کجاش باید شروع کنم!
نهالهای دیگه مثل سرو زربین، کاج، آلوچه جنگلی، ازگیل جنگلی، ... هم دارم و همین مشکلو درمورد اونا هم دارم یعنی نمیدونم از کجا باید شروع کنم!
شما گلخونه داريد؟
بن ساي انجيلي به چه صورت ميشه انجام داد/اگه اطلاعاتي داريد خوشحال ميشم در اختيارمون قرار بديد/
 

parrotia persica

عضو جدید
شما گلخونه داريد؟
بن ساي انجيلي به چه صورت ميشه انجام داد/اگه اطلاعاتي داريد خوشحال ميشم در اختيارمون قرار بديد/

نه من گلخونه ندارم البته خیلی دوس دارم داشته باشم :D
منتها من شمال زندگی میکنم و به جنگل دسترسی دارم، و چون جنگلداری خوندم یه چندتا نهال جنگلی هس تو دست و بالم
به اینا علاقه شدید بنده به بنسای، تراریوم و کلا باغبانی رو هم اضافه کنید
ولی من یک آماتور واقعی هستم!
الان تنها نهالی که کاری روش انجام دادم یه زیتون تلخ نیم متری به قطر کمتر از 2سانت هست که روش پیوند زدم از سرشاخه های گلدار یه درخت از همین نوع تا بتونم کوتوله نگهش دارم و گل هم بده بهم چون این درختو خیلی دوس دارم مخصوصا وقتی گل داره
لازم به ذکر است پیوند رو هم استادم انجام دادن! میبینید من چقد مبتدی هستم؟! :redface:
 

parrotia persica

عضو جدید
من با نظر شما راجع به زیبایی حیرت انگیز درخت انجیلی کاملا موافقم و خیلی دوسش دارم و متاسفم که کنار گذاشته شده فقط چون چوب صنعتی نداره
تو طرحای جنگلداری به منطقه ای که انجیلی زیاد باشه میگن جنگل مخروبه!! و فکر میکنین باهاش چیکار میکنن؟
تبدیل
یعنی قطع یکسره یا لکه ای و کاشت و جایگزین کردن گونه های دیگه که چوب صنعتی داشته باشن.
استفاده از انجیلی تو فضای سبز شهری ایده جالبیه که قابل اجرا هم هست اگه یکی به شهرداری بگه اینارو!
و اضافه کنم که درخت انجیلی جزو گونه هایی هست که گفته میشه با قارچ هاي ميکوريزي همزيستي داره و این در پایداری اکوسیستم خیلی میتونه موثر باشه
 

Similar threads

بالا