سلام به همه من به این مطلب برخوردم به نظرم اومد باید تو این تالار قرار بدم،با عرض معذرت از مدیره تالار مهندسی کشاورزی و دوستان اگر اشتباه تاپیک رو قرار دادم
ماجرای غم‌انگیز مرگ تدریجی سروهای 400 ساله در باغ فین کاشان
همان طور که پیش‌تر اشاره کردم، شوربختانه سروهای بلندقامت، زیبا و مشهور پردیس فین در کاشان، آخرین نفس‌های خود را می‌کشند؛ همان سروهایی که در خاطره‌ی دیرپای خویش شاهد بسیاری از وقایع ماندگار تاریخ ایران - پایکوبی‌ها و بر سرزدن‌ها - بوده‌اند. از جشن تاج‌گذاري رسمي شاه اسماعيل صفوي گرفته تا قتل دردناک و ناجوانمردانه ی ميرزا تقي‌خان امير كبير ...
اینک اما همان درختانی که در سکوت نظاره‌گر قتل ناجوانمردانه‌ی، یکی از مردترین رهبران تاریخ معاصر ایران بوده‌اند، باید در بهت و حیرت یا بی‌تفاوتی و خاموشی ما ایستاده بمیرند و به حافظه‌ی تاریخی نسلی سپرده شوند که البته موضوعات فراوان‌تر دیگری برای بایگانی و انباشت در ذهن دارد!
گزارش دقیق، مشروح، جذاب و علمی دوست و همکار عزیزم، مصطفی خوشنویس را در ادامه می‌خوانیم تا با مرور 5 اشتباه فاحش رخ داده در مدیریت باغ، دریابیم که چرا آنی نیستیم که باید باشیم؟
- اهمیت و پیشینه‌ی تاریخی فین کاشان
بسياري از گردشگران داخلي و خارجي كه به كاشان سفر مي‌كنند، از بين صدها اثر تاريخي و جاذبه‌هاي طبيعي اين شهرستان از باغ فين به عنوان اثري منحصر به فرد و جذاب و از جمله باغهاي زيباي ايران نام مي‌برند. بناي اوليه باغ فين به قبل از اسلام و با تمدن سيلك پيوند خورده است كه تمدن سيلك نيز پيوندي ناگسستني با چشمه جوشقاني دارد كه در بالاي باغ جاري است، اين چشمه كه به چشمه سليمانيه معروف است، از ديرباز همچنان در آبادي منطقه‌ی فين مؤثر بوده است.
در زمان‌هاي بسيار دور در پاپاب اين چشمه - پايين‌تر از باغ فعلي – پردیسی وجود داشته است كه بر اثر زلزله سال 982 هجري قمري به كلي ويران شد و بعدها به دستور شاه عباس صفوي در سال 1000 هجري قمري باغ كنوني در بخشی از باغ قديمي ساخته شد. از سال 1135 هجري قمري بعد از حمله افاغنه به كاشان، آباداني اين باغ دچار ركود شد، ولي با دستور كريم خان زند به خصوص با ساختن عمارتي كه اكنون به نام خلوت كريم‌خاني در ضلع جنوبي اين باغ واقع شده است، اين باغ روي به آباداني گذاشت. وقوع زلزله معروف سال 1192 هجري قمري بار ديگر به اين باغ آسيب كلي وارد كرد، تا اينكه در سال 1200 قمري با روي كار آمدن سلسله قاجار، به ويژه با دستور فتحعلي شاه كار مرمت باغ و عمارت آن با ساخت شترگلويي كه هم اكنون به شتر گلوي فتحعلي شاهي شهرت دارد در ضلع جنوب غربي اين باغ و حمام سلطنتي بزرگ كه در مجاورت حمام اوليه ساخته شد، اين اثر رونق دوباره گرفت ولي با تبعيد صدر اعظم مقتدر ايران يعني اميركبير و سپس شهادت آن رادمرد در اين باغ، اين آباداني روي به ويراني نهاد. با آغاز مشروطيت به دلیل وضع دفاعي بناي باغ، اين مكان پناهگاه اشرار و ياغيان گشت و در مدت 14 سال ياغيان مصالح و اشياء گرانبهاي آن را به يغما برده و به تخريب باغ پرداختند. پس از ختم غائله اشرار، به مرمت باغ پرداخته شد.
از وقايع مهم تاريخ در اين باغ مي‌توان به جشن تاج‌گذاري رسمي شاه اسماعيل صفوي و نيز قتل ميرزا تقي‌خان امير كبير در اين باغ اشاره كرد. مجموعه باغ فين حدود 25 هزار مترمربع مساحت دارد كه در بدو ورود به اين مجموعه ، با ساختمان رفيع سردر ورودي باغ برخورد مي‌كنيم. اين قسمت از باغ در دوره صفويه بنا گذاشته شده است و داراي دو طبقه كه طبقه تحتاني شامل هشتي و دالان ورودي به باغ با اتاقهاي جانبي، درهاي مشبك و طبقه فوقاني شامل سالن وسيع با چشم اندازي زيبا به باغ دارد. در اطراف باغ از جمله در طرفين سردر، ديواري به ارتفاع پنج و شش متر و هفت برج ديده مي‌شود. پس از ورود به باغ و گذشتن از خيابان مصفايي كه در وسط آن نهر آب زيبايي كه هميشه آب از فواره‌هاي فيروزه‌اي آن در فوران است و درختان سرو بسيار زيبايي دو طرف آن سر به فلك كشيده است، اولين ساختماني كه جلب توجه مي‌كند شتر گلوي عباسي است كه به دستور شاه عباس ساخته شده است. در جلوي اين بنا حوض وسيعي ديده مي‌شود و در پشت اين بنا نيز حوضچه‌اي قرار دارد كه از كف آن آب فوران مي‌كند. اين بنا در دو طبقه و به گونه‌اي ساخته شده كه از هر طرف باغ مي‌توان به آن وارد شد، در ميان اين ساختمان نيز حوضچه‌اي است كه آب چشمه با طرح جالبي (موسوم به شتر گلو) در آن فوران مي‌كند .بر روي ديوارها و سقف اين بنا آثار نقاشي دوره صفوي با تصاويري از شكارگاه و شاهزادگان مي‌باشد، اين ساختمان قبلا به صورت سه طبقه و طبقه بالاي آن به صورت كلاه فرنگي بوده است.
بناي ديگر اين باغ شتر گلوي فتحعلي شاهي در جنوب اين باغ است، كه به دستور فتحعلي شاه ساخته شده و شامل شترگلو و صفه مجاور و داراي دو حيات خلوت در قسمت شرق و غرب آن است كه كف صفه كلاً از سنگ مرمر مفروش بوده و سقف آن به طرز جالبي نقاشي شده است و هنوز قسمت‌هايي از آن ديده مي‌شود. كتيبه نستعليق زيباي دور تا دور صفه مجاور حوض به خط محمد تقي حسيني كاشاني از خوشنويسان معروف اوايل دوره قاجار است. اندروني كريم خاني و اتاق شاه‌نشين اين بناها مجموعه مسكوني است كه در جنوب باغ و در مغرب شترگلوي فتحعلي شاهي قرار دارد، در سال 1176 هجري قمري به دستور كريم خان زند و به همت آقا سليم آراني حاكم وقت كاشان، ساخته شده و شامل چندين اتاق تو در تو و حياط و باغچه‌اي كوچك است كه گفته مي‌شود اميركبير به مدت چهل روز در اين ساختمان زندگي كرده است. در مقابل اتاق شاه‌نشين حوضچه زيبائي ساخته شده است كه داراي منافذ متعدد و منظمي است كه آب چشمه سليمانيه فين به طرز جالبي در آن فوران مي‌كند. يكي از نقاط ديدني باغ فين كاشان كه هر بازديدكننده‌اي را به ياد بزرگمرد تاريخ ايران و توطئه استعمارگران خارجي در دوره قاجار مي‌اندازد، حمام باغ فين است. اين بنا كه به حمام كوچك و حمام بزرگ شهرت يافته در قسمت جنوبي اين باغ قرار دارد كه حمام كوچك آن متعلق به دوره صفويه و همراه با بناي اوليه باغ فين ساخته شده و حمام بزرگ آن در دوران قاجاريه به وسيله فتحعلي شاه احداث شده است. از حمام بزرگ امرا و از حمام كوچك خدمه و خدمت‌گزاران شاهان و امرا استفاده مي‌كرده‌اند. در هر يك از حمام‌ها قسمت‌هايي شامل: ورودي، گرمخانه، آبنما، خزينه، محل نظافت، سربينه (رختكن) به چشم مي‌خورد. كانال‌هايي جهت تعويض آب خزينه‌ها و حوضچه‌ها دركف حمام‌ها وجود دارد. ديوار حمام‌ها با عايق رطوبتي مخصوصي- ماسه آهك يا ساروج پوشانيده شده است. صدر اعظم ايران اميركبير در گرمخانه حمام كوچك و در كنار حوض مرمريني كه در ميان گرمخانه وجود دارد به قتل رسيد.
چشمه سليمانيه باغ فين يكي ديگر از جاذبه‌هاي اين باغ تاريخي است كه در واقع آب جاري و زلال آن به اين باغ طراوت و سرسبزي بخشيده است. اين چشمه كه منسوب به حضرت سليمان پيغمبر (ص) است، در پشت باغ فين و در قسمت غربي آن واقع شده است. نبايد هنر منحصر به فرد جريان‌سازي آب چشمه را در باغ فين فراموش كنيم، به طوري‌كه به اين منظور از اختلاف سطح و شيب زمين باغ جهت فوران آب در شتر گلوها و فواره‌ها با ظرافت خاصي استفاده شده است و همچنين با پله پله كردن، سرعت بخشيدن و پرسر و صدا كردن جريان آب هنرنمائي خوبي در اين زمينه صورت گرفته است. بر روي مظهر چشمه، ساختماني بنا گرديده كه ساختمان قسمت شرقي آن در زمان شاه سليمان صفوي و بخش غربي در سال 1329 هجري شمسي توسط بازرگانان كاشاني با الهام از معماري دوره ساساني ساخته شده است. باغ فين كاشان، باغي سنتي و تاريخي با فضايي سرسبز و دلنواز با آبي روان و حوض‌ها و فواره‌هاي زيبا در شش كيلومتري جنوب كاشان و دو كيلومتري شرق تپه‌هاي تاريخي سيلك واقع شده است.
باغ فين كه يكي از زيباترين باغهاي سنتي ايران و بلكه در پاره‌اي جهت‌ها از باغهاي زيباي جهان محسوب مي‌شود كه ديدن آن براي هر مسافري كه از جاده قديم قم - كاشان و يا آزاد راه تهران- اصفهان عبور مي‌كند خالي از لطف نيست. گفته شده است، باغ تاريخي فين از مجموع افزون بر يك ميليون گردشگر و مسافر نوروزي اين شهرستان در تعطيلات نوروزي و آيين‌هاي گل چيني و گلاب‌گيري، هر سال بيشترين بازديدكننده را دارد.
ماجرای غم‌انگیز مرگ تدریجی سروهای 400 ساله در باغ فین کاشان
اینک اما همان درختانی که در سکوت نظاره‌گر قتل ناجوانمردانه‌ی، یکی از مردترین رهبران تاریخ معاصر ایران بوده‌اند، باید در بهت و حیرت یا بی‌تفاوتی و خاموشی ما ایستاده بمیرند و به حافظه‌ی تاریخی نسلی سپرده شوند که البته موضوعات فراوان‌تر دیگری برای بایگانی و انباشت در ذهن دارد!
گزارش دقیق، مشروح، جذاب و علمی دوست و همکار عزیزم، مصطفی خوشنویس را در ادامه می‌خوانیم تا با مرور 5 اشتباه فاحش رخ داده در مدیریت باغ، دریابیم که چرا آنی نیستیم که باید باشیم؟
بسياري از گردشگران داخلي و خارجي كه به كاشان سفر مي‌كنند، از بين صدها اثر تاريخي و جاذبه‌هاي طبيعي اين شهرستان از باغ فين به عنوان اثري منحصر به فرد و جذاب و از جمله باغهاي زيباي ايران نام مي‌برند. بناي اوليه باغ فين به قبل از اسلام و با تمدن سيلك پيوند خورده است كه تمدن سيلك نيز پيوندي ناگسستني با چشمه جوشقاني دارد كه در بالاي باغ جاري است، اين چشمه كه به چشمه سليمانيه معروف است، از ديرباز همچنان در آبادي منطقه‌ی فين مؤثر بوده است.
در زمان‌هاي بسيار دور در پاپاب اين چشمه - پايين‌تر از باغ فعلي – پردیسی وجود داشته است كه بر اثر زلزله سال 982 هجري قمري به كلي ويران شد و بعدها به دستور شاه عباس صفوي در سال 1000 هجري قمري باغ كنوني در بخشی از باغ قديمي ساخته شد. از سال 1135 هجري قمري بعد از حمله افاغنه به كاشان، آباداني اين باغ دچار ركود شد، ولي با دستور كريم خان زند به خصوص با ساختن عمارتي كه اكنون به نام خلوت كريم‌خاني در ضلع جنوبي اين باغ واقع شده است، اين باغ روي به آباداني گذاشت. وقوع زلزله معروف سال 1192 هجري قمري بار ديگر به اين باغ آسيب كلي وارد كرد، تا اينكه در سال 1200 قمري با روي كار آمدن سلسله قاجار، به ويژه با دستور فتحعلي شاه كار مرمت باغ و عمارت آن با ساخت شترگلويي كه هم اكنون به شتر گلوي فتحعلي شاهي شهرت دارد در ضلع جنوب غربي اين باغ و حمام سلطنتي بزرگ كه در مجاورت حمام اوليه ساخته شد، اين اثر رونق دوباره گرفت ولي با تبعيد صدر اعظم مقتدر ايران يعني اميركبير و سپس شهادت آن رادمرد در اين باغ، اين آباداني روي به ويراني نهاد. با آغاز مشروطيت به دلیل وضع دفاعي بناي باغ، اين مكان پناهگاه اشرار و ياغيان گشت و در مدت 14 سال ياغيان مصالح و اشياء گرانبهاي آن را به يغما برده و به تخريب باغ پرداختند. پس از ختم غائله اشرار، به مرمت باغ پرداخته شد.
چشمه سليمانيه باغ فين يكي ديگر از جاذبه‌هاي اين باغ تاريخي است كه در واقع آب جاري و زلال آن به اين باغ طراوت و سرسبزي بخشيده است. اين چشمه كه منسوب به حضرت سليمان پيغمبر (ص) است، در پشت باغ فين و در قسمت غربي آن واقع شده است. نبايد هنر منحصر به فرد جريان‌سازي آب چشمه را در باغ فين فراموش كنيم، به طوري‌كه به اين منظور از اختلاف سطح و شيب زمين باغ جهت فوران آب در شتر گلوها و فواره‌ها با ظرافت خاصي استفاده شده است و همچنين با پله پله كردن، سرعت بخشيدن و پرسر و صدا كردن جريان آب هنرنمائي خوبي در اين زمينه صورت گرفته است. بر روي مظهر چشمه، ساختماني بنا گرديده كه ساختمان قسمت شرقي آن در زمان شاه سليمان صفوي و بخش غربي در سال 1329 هجري شمسي توسط بازرگانان كاشاني با الهام از معماري دوره ساساني ساخته شده است. باغ فين كاشان، باغي سنتي و تاريخي با فضايي سرسبز و دلنواز با آبي روان و حوض‌ها و فواره‌هاي زيبا در شش كيلومتري جنوب كاشان و دو كيلومتري شرق تپه‌هاي تاريخي سيلك واقع شده است.
باغ فين كه يكي از زيباترين باغهاي سنتي ايران و بلكه در پاره‌اي جهت‌ها از باغهاي زيباي جهان محسوب مي‌شود كه ديدن آن براي هر مسافري كه از جاده قديم قم - كاشان و يا آزاد راه تهران- اصفهان عبور مي‌كند خالي از لطف نيست. گفته شده است، باغ تاريخي فين از مجموع افزون بر يك ميليون گردشگر و مسافر نوروزي اين شهرستان در تعطيلات نوروزي و آيين‌هاي گل چيني و گلاب‌گيري، هر سال بيشترين بازديدكننده را دارد.
