رنگ‌ها

mpb

مدیر تالار مهندسی معماری
مدیر تالار
حدود هشتاد هزار سال پيش بشر موفق به رنگ کردن اشياء شد؛ که در ابتدايى‌ترين شکل آن تنها دو رنگ سياه و قرمز بود.
در ادوار پيش از تاريخ رنگ‌ها را از طبيعت بدست مى‌آورند مثلاً براى خون، زغال، آهن و مشتقات آن استفاده مى‌شد. اين رنگ‌ها را گاه با چربى حيوانات مخلوط مى‌کردند و مواد رنگى مى‌ساختند.



رنگ وسيلهٔ بيان نقاش است. اين رنگ چه به‌صورت آماده يا به‌‌صورت پودر رنگ زمانى قادر به مشاهدهٔ آن هستيم که برروى سطح قرار گيرد.

دربارهٔ رنگ




دايره رنگ تئوگيمبل در کتابش به‌نام ”شکل، صوت، رنگ و شفا“ مى‌گويد: در آغاز ظلمات مقدس حکمفرما بود و از اين ظلمات نور سر برآورد. نور و تاريکي، رقص آفرينش را به پايکوبى برخاستند و بدين‌گونه رنگ‌هاى طيف متولد گرديدند.

حدود هشتاد هزار سال پيش بشر موفق به رنگ کردن اشياء شد؛ که در ابتدايى‌ترين شکل آن تنها دو رنگ سياه و قرمز بود.



تا اوايل قرن هيجدهم ميلادى رنگ کردن اشياء بيشتر جنبهٔ هنرى و تشريفاتى داشته و نقاشى با الهام از طبيعت صورت مى‌گرفته است.

يوهانس اتين در کتاب خود بنامه ”هنر رنگ“ که در سال ۱۹۶۱ م در آلمان به‌چاپ رسيده، نوشته است: رنگ همهٔ مواهب خود را به همه تقديم مى‌کند ولى رموز نهان‌تر خود را فقط براى شيفتگان واقعى مکشوف مى‌سازد و تنها کسانى که عاشق رنگ هستند مى‌توانند زيبايى و کيفيت ذاتى آن را درک نمايند.

گفته مى‌شود که چشم انسان قادر است حدود دو ميليون رنگ را از يکديگر متمايز بنمايد و تشخيص دهد.

واژهٔ رنگ مترادف کلمهٔ انگليسى Hue يا Colour، پديده‌اى است فيزيکى که در اثر تابش و رفتار انعکاسى نور در برابر چشم ناظر، ظاهر مى‌شود و پديده‌اى است عينى و رواني. اما واژهٔ رنگ مترادف با pigment و colorant به معنى رنگ‌دانه و رنگ‌دهنده است که ارتباط با خواص فيزيکى و شيمايى مولکول‌هاى رنگ‌دار دارد و ماهيت رنگ را مورد بررسى قرار مى‌دهد.

امروزه مسلم گرديده که رنگ همانند نور داراى سرعت، طول موج، حالات ارتعاشى و تداخلى و خاصيت موجى است و اثر ذهنى و روانى در ارتباط با مغز و قوهٔ بينايى دارد و مى‌تواند به اشياء بُعد و جسميت ببخشد.

به‌گفته تاريخ مصريان قديم اولين سازندگان رنگ در جهان شناخته شده‌اند و رنگرزى براى اولين بار در چين حدود ۳۰۰۰ سال ق . م آغاز شد.

رنگ‌هاى داراى صفات فام، درخشندگى و اشباع هستند. رنگ‌هاى اصلى در واقع فام‌هاى اوليه هستند که شامل زرد، قرمز و آبى مى‌شوند و از ترکيب آنها فام‌هاى ثانويه بدست مى‌آيد.

درخشندگى درجه تيرگى و روشنى را مشخص مى‌سازد. بيشترين درخشندگى متعلق به رنگ زرد است و کمترين را بنفش دارد. اشباع ميزان خلوص فام آن را مشخص مى‌کند. در طبيعت خلوص رنگى به‌ندرت وجود دارد.

نقاشان در گذشته بسيارى از تأثيرات رنگ را بدون آگاهى به‌کار مى‌بردند. ولى با مطرح شدن نظريه‌هاى رنگ، راه‌حل‌هاى تازه‌اى در باب حجم، نور، فضا و حرکت در اختيار نقاشان قرار گرفت.

منبع:aftabir
 

mpb

مدیر تالار مهندسی معماری
مدیر تالار
رنگ‌هاى اصلى

رنگ‌هاى اصلى

رنگ‌هاى اصلى شامل سه رنگ زرد، آبى و قرمز است که با اين سه رنگ مى‌توان همهٔ رنگ‌هاى موجود در طبيعت را - حتى رنگ سياه - به‌دست ‌آورد. البته حضور رنگ سفيد الزامى است.


در واقع اشياء داراى هر رنگى باشند در ترکيب رنگى‌شان، هميشه اين سه رنگ وجود دارد و تنها با اين سه رنگ اوليه به اضافهٔ سفيد مى‌توان گامى از رنگ‌هاى بى‌شمار به‌وجود آورد.

از ترکيب رنگ‌هاى اصلى رنگ‌هاى ثانويه به دست مى‌آيد:

نارنجى <- زرد + قرمز
رنگ‌هاى ثانويهبنفش <- قرمز + آبىرنگ‌هاى اصلى
سبز <- آبى + زرد



منبع:aftabir
 

mpb

مدیر تالار مهندسی معماری
مدیر تالار
رنگ‌هاى مکمل

رنگ‌هاى مکمل

رنگ‌هاى مکمل در واقع نوعى تضاد هستند که به‌ هنگام مشاهده همديگر را طلب مى‌کنند و در کنار هم ايجاد تحرک مى‌کنند و يکديگر را کامل مى‌کنند. هرگاه دو رنگ مکمل باهم ترکيب شوند نتيجه خاکسترى خواهد بود و تحرک آن از بين خواهد رفت و رنگى خنثيٰ بدست خواهد آمد.

اما دو رنگ مکمل در کنار هم موجب درخشانى و جلوه يکديگر هستند. در طبيعت رنگ‌هاى مکمل در کنار هم به زيبايى مشاهده مى‌شوند چنان‌که گل سرخ در ميان انبوهى از برگ‌هاى سبز قرار دارد. تضاد رنگ‌هاى مکمل از ساده‌ترين تضادهاست.



رنگ‌هاى مکمل

رؤيت يک رنگ باعث مى‌شود تا مکمل آن رنگ بر روى رنگ همجوار آشکار گردد. مى‌توان همه‌ٔ رنگ‌هاى مکمل را دو به دو با نسبت‌هاى نامساوى و مساوى با هم ترکيب نمود و طيف وسيعى از خاکسترى‌هاى رنگى به‌دست آورد.

مکمل رنگ قرمز <- رنگ سبز (آبى + زرد)

مکمل رنگ زرد <- رنگ بنفش (آبى + قرمز)

مکمل رنگ آبى <- رنگ نارنجى (زرد + قرمز)



کنتراست صد در صد رنگ -اين تضاد مبين کنتراست صد در صد حاصله از رنگ مى باشد (جدا از کنتراست تيره-روشني) و در عين حال همان کنتراست همجوارى دو رنگ مکمل اند که از طرفى در مورد بعضى رنگها در تضاد با تاثيرات هماهنگى قرار مى گيرند.

تصوير گامى هماهنگ از خاکسترى هايى است که از ترکيب رنگهاى مکمل بوجود آمده اند.گام مزبور ترکيب شده از دو جفت رنگ مکمل نزديک به هم مى باشد که خاکستري-در همين گام-بر دو جفت ديگر غالب است.




منبع:aftabir
 

mpb

مدیر تالار مهندسی معماری
مدیر تالار
ترکيب رنگ‌ها

ترکيب رنگ‌ها

با استفاده از ترکيب رنگ‌هاى اصلى و رنگ‌هاى ثانويه و سفيد و سياه، ترکيبات رنگى متعددى به‌دست مى‌آيد - رنگ‌هاى اصلى قرمز، زرد، آبى و رنگ‌هاى ميانى سبز، نارنجي، بنفش و رنگ‌هاى خنثى سياه و سفيد.


علاوه بر اين ترکيبات، مى‌توان از مخلوط کردن هر رنگى با رنگ يا رنگ‌هاى ديگر، بسته به مقادير مخلوط کردن هر رنگ، ترکيبات بى‌شمارى بدست آورد، که شکل استاندارد نداشته باشد.

هماهنگ کردن رنگ‌ها يعنى تلفيق يک رنگ با رنگ‌هاى ديگر و يا تلفيق بين چند رنگ به قصد ايجاد کليتى دلپذير براى روح و روان بيننده و ايجاد نظم با تقليد از طبيعت. از اين‌رو هماهنگى رنگ‌ها بايد در نظر گرفته شود. در اين هماهنگى غالب بودن يک رنگ به‌طور نسبى الزامى است.

منبع:aftabir
 

mpb

مدیر تالار مهندسی معماری
مدیر تالار
رنگ‌هاى سرد و گرم

رنگ‌هاى سرد و گرم

يک رنگ ممکن است در مقابل يک رنگ به‌خصوص گرم محسوب شود و در برابر رنگ ديگر سرد باشد. مثلاً بنفش در مقابل نارنجى سرد به‌نظر مى‌رسد و نسبت به آبى گرم است. رنگ‌هاى زرد، زرد نارنجي، نارنجي، قرمز نارنجي، قرمز، قرمز بنفش به‌عنوان رنگ‌هاى گرم بوده و سبز متمايل به زرد، سبز، آبى سبز، آبى‌، آبى‌ بنفش عنوان رنگ‌هاى سرد را دارند.


معمولاً در دورنما و منظره اشياء براى دور از رنگ‌هاى سرد بهره مى‌گيرند و براى نزديک از رنگ‌هاى گرم استفاده مى‌شود. بنابراين گرم و سرد وسيلهٔ مهمى براى پرسپکتيو در هنر است. آشنايى با سردى و گرمى رنگ‌ها در کار هنرى کمک زيادى به نمايش اجسام دوبعدى مى‌کند. در معمارى نيز اين کنتراست اهميت زيادى دارد.

آنچه از رنگ‌هاى گرم و سرد استنباط مى‌شود، رنگ‌هايى است که با تأثير بر روح و روان و نيز با ايجاد تداعى معاني، کم و بيش احساسى از سردى يا گرمى را منتقل مى‌کند.


منبع:aftabir
 

mpb

مدیر تالار مهندسی معماری
مدیر تالار
رنگ و کنتراست

رنگ و کنتراست

کنتراست اختلاف مشخصهٔ بين دو رنگ ياد يا دو گروه رنگ است. مقايسهٔ تأثير متقابل آنها با يکديگر توسط چشم صورت مى‌گيرد. اين کنتراست مى‌تواند در شديدترين شکل خود قرار گيرد، مى‌تواند کنتراست تيره - روشنى باشد، کنتراست هم زمان باشد و يا کنتراست سرد و گرم.



منبع:aftabir
 

mpb

مدیر تالار مهندسی معماری
مدیر تالار
تأثير روانى رنگ‌ها

تأثير روانى رنگ‌ها

از ديرباز تأثير روانى رنگ‌ها در اشخاص مختلف مورد توجه دانشمندان بوده است؛ مثلاً ثابت شده که اتاق‌هاى ‌آبى در بيمارستان‌ها يا شيشه‌هاى آبى رنگ روى بيماران تأثير مثبتى به‌جاى مى‌گذارد و يا رنگ‌هاى سبز و آبى خستگى را کاهش مى‌دهند. رنگ‌هاى سبز و آبى از رنگ‌هاى سردند و آبى رنگ آرامش است.

رنگ‌هاى بنفش و ارغوانى از رنگ‌هاى مجلل و فاخرند و بنفش رنگ وقار و عفت‌نفس است. قرمز تيره و بنفش تيره و سياه قابليت ديد کمترى دارند و فضا را محدودتر نشان مى‌دهند. قرمز سمبل زندگي، قدرت و نشاط است اما براى اشخاص عصبى مناسب نيست. نارنجى سمبل انرژى است و ليموئى اشتهاآور است و براى اشخاص عصبى مناسب مى‌باشد. رنگ سبز و آبى توأماً باعث شادى مى‌شوند، براى همين است که دريا و سبزه موجب تسکين اعصاب و رفع خستگى روان است.


تلفيق رنگ سياه، و زرد تأثير بصرى زيادى دارد و براى مشخص کردن موانع و محدوده‌هاى خطر استفاده مى‌شود.

در روانشناسى نوين، رنگ‌ها يکى از معيارهاى سنجش شخصيت به‌شمار مى‌آيند؛ چرا که هر يک تأثير خاصى در روح و جسم هر فرد باقى مى‌گذارند و نشانگر وضعيت روانى و جسمى وى هستند انسان از روزگاران دور تحت نفوذ و تأثير رنگ‌هاى پيرامون خويش بوده و در طى صد و چند سال گذشته که صنعت رنگ‌سازى به اوج تحول خود رسيده، اين تأثير دو چندان شده و در همهٔ ارکان زندگى انسان‌ها رخنه کرده است. اين استفاده روزافزون از رنگ‌ها تحول زيادى در زمينهٔ روانشناسى رنگ پديد آورده است.

منبع:aftabir
 
بالا